تفاوت زوم اپتیکال و دیجیتال در دوربین مداربسته
زوم (zoom) به معنای بزرگتر کردن سوژه در تصاویر مختلف است. این بزرگنمایی به کمک لنز انجام می‌شود و نیازی به نزدیک شدن به سوژه نیست. زوم دوربین مداربسته در 2 نوع زوم اپتیکال و زوم دیجیتال وجود دارد که هر یک برای کاربردهای مختلف مناسب خواهند بود. در ادامه با بررسی ویژگی‌های این دو نوع زوم و بررسی تفاوت زوم اپتیکال و دیجیتال با شما خواهیم بود.
تعریف زوم دوربین مداربسته
کلمه زوم به معنای بزرگنمایی بوده و لنز دوربین مداربسته وظیفه این بزرگنمایی را بر عهده دارد. در واقع، بزرگ کردن سوژه به وسیله جابه‌جایی عدسی‌های لنز و تغییر فاصله کانونی آن انجام می‌شود. قابلیت زوم به کاربران امکان می‌دهد تا فاصله کانونی را تغییر داده و جزئیات بیشتری را با دقت بالا مشاهده کنند. قابلیت زوم دوربین نشان می‌دهد که یک لنز تا چه میزان قادر به نمایش بزرگتر یک شی در فاصله دور است. به عبارت دیگر، زوم نسبت بین کوتاه‌ترین و بیشترین فاصله کانونی یک لنز می‌باشد. اهمیت زوم با توجه به کاربرد مورد نظر کاربر تعیین خواهد شد. در این حالت است که بررسی تفاوت زوم اپتیکال و دیجیتال مهم تلقی می‌شود.
زوم اپتیکال دوربین مداربسته چیست؟
زوم اپتیکال (Optical zoom) به معنای بزرگنمایی تصویر به صورت واقعی است. شما می‌توانید با استفاده از زوم اپتیکال تصاویر را از فاصله نزدیک‌تر ببینید، بدون این که شاهد کاهش کیفیت آن‌ها باشید. در واقع، زوم اپتیکال وابسته به نور عمل می‌کند. در این نوع زوم با تغییر مسیر حرکت نور با کمک لنز می‌توان اندازه تصویر را تغییر داد. شیشه تعبیه شده در داخل لنز به دلیل برخورداری از قابلیت متحرک بودن، به شما امکان می‌دهد که به اندازه دلخواه روی سوژه مورد نظر زوم نمایید. میزان بزرگنمایی لنز در زوم اپتیکال با عدد X نشان داده می‌شود. هر چه فاصله کانونی لنز بیشتر باشد، میزان بزرگنمایی لنز نیز یک عدد بزرگتر خواهد بود. بهتر است بدانید که زوم اپتیکال بهترین نوع زوم بوده و بر پایه دستکاری امواج نور رسیده به سنسور تصویر عمل می‌کند. به همین دلیل اندازه تصاویر بدون افت کیفیت قابل تغییر است. مهم‌ترین تفاوت زوم اپتیکال و دیجیتال نیز در این ویژگی خلاصه می‌شود. در میان انواع لنز دوربین مداربسته، تنها دوربین‌هایی با لنز متغیر قادر به پشتیبانی از زوم اپتیکال هستند.
زوم دیجیتال دوربین مداربسته چیست؟
زوم دیجیتال (Digital zoom) نیز مانند زوم اپتیکال قابلیت بزرگنمایی تصاویر را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. اما فرق زوم اپتیکال و دیجیتال در این است که بزرگنمایی تصاویر و سوژه‌ها در زوم دیجیتال به صورت نرم‌افزاری انجام می‌شود. در این نوع زوم برخلاف زوم اپتیکال، تغییر در فاصله کانونی اتفاق نمی‌افتد. به همین دلیل کیفیت تصاویر کاهش پیدا می‌کند. در زوم دیجیتال بخشی را که برای بزرگ کردن میخواهیم، می‌بریم و عمل زوم با بزرگتر شدن اندازه تصویر و اضافه شدن پیکسل انجام می‌شود. عامل مهم در این نوع زوم تعداد پیکسل‌های گرفته شده از سوژه مورد نظر است. در واقع، زوم دیجیتال بر پایه برنامه نویسی و دیجیتال عمل می‌کند و تصویر را واقعا بزرگتر نمی‌کند. این نوع زوم کیفیت تصویر را به صورت قابل توجهی کاهش می‌دهد و وضوح تصاویر در آن قابل قبول نیست.
تفاوت زوم اپتیکال و دیجیتال و مزایا و معایب هرکدام
زوم اپتیکال به صورت سخت‌افزاری کار می‌کند و به معنای زوم واقعی است. اما زوم دیجیتال بر اساس نرم‌افزار به بزرگنمایی تصاویر می‌پردازد. تغییر فاصله کانونی در زوم اپتیکال به کمک اهرم یا ادوات تعبیه شده در دوربین انجام می‌شود. اما زوم دیجیتال به معنای زوم کردن روی مرکز سوژه توسط نرم‌افزار است. زوم دیجیتال همانند زوم کردن در نرم‌افزار فتوشاپ می‌باشد. همان‌طور که در فتوشاپ بزرگنمایی تصاویر با کاهش شدید کیفیت تصاویر همراه است، در زوم دیجیتال نیز همان‌گونه خواهد بود. اما زوم اپتیکال بدون کاهش کیفیت تصاویر انجام خواهد شد. فرق زوم اپتیکال و دیجیتال در زمان استفاده از آن‌ها نیز می‌باشد. زوم دیجیتال برای بزرگنمایی تصاویر ذخیره شده در دوربین مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حالی که زوم اپتیکال تنها برای تصاویر لایو و زنده و تعقیب سوژه مورد نظر کاربرد دارد.
مزایا و معایب زوم اپتیکال
- مزایا: نمایش جزئیات با وضوح و دقت بالا
- معایب: زاویه دید محدود و عدم امکان استفاده از زوم اپتیکال بعد از ثبت تصویر
مزایا و معایب زوم دیجیتال
- مزایا: عدم کاهش زاویه دید، امکان زوم پس از ضبط ویدئو و نبودن محدودیت برای میزان زوم (البته تصاویر در بزرگنمایی‌‌های متعدد بدون مصرف خواهند شد.)
- معایب: کاهش شدید کیفیت تصویر در بزرگنمایی
کاربرد زوم اپتیکال و دیجیتال
ممکن است این سوال برای شما مطرح شود که کاربرد زوم اپتیکال و زوم دیجیتال در دوربین مداربسته چیست و تفاوت زوم اپتیکال و دیجیتال از نظر کاربرد کدام است؟ ما به این سوال پاسخ می‌دهیم.
کاربرد زوم اپتیکال
همان‌طور که بیان شد، تفاوت زوم اپتیکال و دیجیتال در کیفیت تصاویر است. به همین دلیل رایج‌ترین کاربرد زوم اپتیکال در دوربین‌های مداربسته می‌باشد. زوم اپتیکال در مکان‌های شلوغ مانند: مترو، خیابان‌های پرتردد، کارخانه‌ها و جاده‌ها کاربرد دارد. با استفاده از زوم اپتیکال می‌توان بدون افت کیفیت و به آسانی در جاده‌ها روی پلاک خودروهای در حال حرکت زوم کرد. جالب است بدانید که بهترین دوربین مداربسته با زوم بالا می‌تواند تصاویر را با دقت و جرئیات بالا بزرگنمایی کرده و جزئیات را حفظ کند.
کاربرد زوم دیجیتال
در بررسی تفاوت زوم اپتیکال و دیجیتال باید بگوییم که زوم دیجیتال اکثرا در دستگاه‌هایی مثل تلفن همراه هوشمند که به دوربین مجهز شده‌اند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. پیشنهاد می‌شود برای استفاده از زوم دیجیتال برای تصاویر دوربین مداربسته، از زوم خود دوربین استفاده نکنید، چون کیفیت تصاویر به شدت کاهش پیدا می‌کند. در این حالت استفاده از نرم‌افزارهای بزرگنمایی تصاویر بهتر است. لازم به ذکر استه که خرید دوربین داهوا نیز به دلیل تنوع بالایی که دارد، امکان زوم دیجیتال و اپتیکال را برای شما فراهم می‌کند.
تاثیر انواع لنز دوربین مداربسته در نوع زوم
به طور کلی دو نوع لنز دوربین مداربسته داریم. لنز ثابت که فاصله کانونی ثابتی دارد و زاویه دید دوربین پس از نصب قابل تغییر نیست. برای پاسخ به سوال زاویه دید دوربین مداربسته چیست، باید بگوییم که میزان فضایی که دوربین مداربسته پوشش می‌دهد، زاویه دید دوربین نام دارد. در لنز ثابت امکان زوم اپتیکال وجود ندارد. اما با استفاده از زوم دیجیتال می‌توان به بزرگنمایی تصاویر پرداخت. نوع دیگری از لنز دوربین مداربسته به نام لنز متغیر موجود است که شامل لنز وریفوکال و لنز موتورایز است. لنز وریفوکال امکان تغییر فاصله کانونی را به صورت دستی در یک بازه مشخص فراهم می‌کند و لنز موتورایز هم دارای قابلیت تغییر فاصله کانونی توسط موتور تعبیه شده در دوربین و از راه دور است. این نوع لنز، با کیفیت بالا در دوربین موتورایز داهوا تعبیه شده است. زوم اپتیکال در دوربین‌هایی با لنز متغیر یا وریفوکال وجود دارد. نوع زوم رایج در دوربین وریفوکال بین 2.8-12، 3.5-9 و 5-50 می‌باشد. لازم به ذکر است که علت تفاوت در نوع زوم انواع لنز دوربین، فاصله کانونی هر نوع لنز است. فاصله کانونی لنز عمق تصویر را تعیین می‌کند و بر حسب میلی متر بیان می‌شود. هر چه فاصله کانونی بیشتر باشد، عمق تصویر بیشتر می‌شود و امکان زوم بیشتری در اختیار کاربر قرار می‌گیرد.
جمع‌بندی
اگر در صدد خرید دوربین مداربسته هستید و یا با سیستم‌های نظارتی سر و کار دارید، باید با مفاهیم مختلف در این سیستم آشنا باشید. ما در این مطلب سعی کردیم که شما را با انواع زوم دوربین و تفاوت زوم اپتیکال و دیجیتال آشنا کنیم. با توجه به مزایا و معایب زوم دیجیتال و زوم اپتیکال می‌توان به این نتیجه رسید که زوم اپتیکال بهتر از زوم دیجیتال است. چرا که جزئیات تصویر را با دقت بالایی نمایش می‌دهد و این جزئیات می‌توانند در برخی موارد بسیار کمک کننده باشند. تشخیص هویت افراد و تشخیص پلاک خودرو در هنگام بروز حوادث با زوم اپتیکال امکان پذیر است.
